Konkurs był otwarty dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych z całej Polski. W sumie wzięło w nim udział około 150 uczestników. Ich zadaniem było przygotowanie krótkiego filmu, w którym prezentowali wybrane doświadczenie naukowe, związane z żywiołem powietrza lub gazami, zawartymi w atmosferze. Warunkiem było nie tylko jego efektowne przeprowadzenie, ale przede wszystkim logiczne i naukowe uzasadnienie każdego etapu, a także jasne przedstawienie celu, wyników i wniosków. Co istotne, wszystkie prace powstawały pod opieką szkolnych koordynatorów – nauczycieli. Dzięki temu, że pedagodzy wcześniej brali udział w specjalnych szkoleniach, dotyczących prowadzenia eksperymentów prace łączyły młodzieńczą pomysłowość z merytoryczną precyzją.
Finał pełen emocji i odkryć
Podczas finału 15 drużyn, po pięć z każdej kategorii wiekowej, prezentowało doświadczenia na żywo przed jury, składającym się z naukowców i popularyzatorów nauki. Było widowiskowo, ale też profesjonalnie. Wśród doświadczeń pojawiły się m.in. zagadnienia związane z ciśnieniem, lepkością gazów, mechaniką płynów i siłami nośnymi. Wiele projektów pokazało, że powietrze – choć niewidzialne – może być niezwykle efektownym bohaterem naukowego pokazu. W kategorii klas 4–6 zwyciężył Mateusz Oksiutowicz ze Szkoły Podstawowej nr 158 w Krakowie, który wykonał doświadczenie związane z funkcjonowaniem toalety w przestrzeni kosmicznej. Wśród klas 7–8 najlepszy okazał się projekt Pawła Toporkiewicza ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Sadku, prezentujący działanie silnika jonowego. Natomiast w kategorii szkół ponadpodstawowych bezkonkurencyjny okazał się projekt Superpuszka Dawida Gondka z Zespołu Szkół nr 1 w Bochni, który zaprezentował eksperyment łączący zgniatanie puszki, siły powietrza i implozji gwiazdy.
Więcej niż konkurs
Choć emocje towarzyszące finałowi były ogromne, to konkurs „Magia żywiołów” ma wartość znacznie większą niż tylko rywalizacja.
- Jego celem jest rozwijanie pasji naukowych i uczenie metodycznego podejścia do badania zjawisk fizycznych. Chodzi także o kształtowanie kompetencji XXI wieku, takich jak praca zespołowa, umiejętność komunikacji czy prezentowania wyników – oraz popularyzowanie nauk przyrodniczych w przyjaznej, nowoczesnej formule – wylicza Tomasz Gurgul, dyrektor Powiatowego Centrum Edukacji w Brzesku.
Warto podkreślić, że konkurs pozwala uczniom z małych miejscowości zaistnieć na ogólnopolskiej scenie edukacyjnej i daje im realne narzędzia do dalszego rozwijania naukowych zainteresowań. Prawdopodobne jest, że dla uczestników właśnie udział w „Magii żywiołów” stanie się początkiem naukowej ścieżki, prowadzącej do wyboru kierunków studiów technicznych lub przyrodniczych. Dodajmy, że Powiatowe Centrum Edukacji w Brzesku od lat wspiera rozwój edukacji poprzez projekty lokalne i ogólnopolskie. Konkurs realizowany był w trzech etapach: od selekcji prac w szkołach, przez międzyszkolne zmagania filmowe, aż po finałową galę na prestiżowym wydziale krakowskiego uniwersytetu. Kolejna współpraca z Uniwersytetem Jagiellońskim i wsparcie nauczycieli – szkolnych koordynatorów konkursu – pozwoliły stworzyć przedsięwzięcie o dużym zasięgu i wyjątkowej wartości.